- Подробности
- Категория: Qishloq xo'jaligi
- Просмотров: 28
Noyabr oyida bog‘-tokzorlar, mevali bog‘larda amalga oshiriladigan agrotexnik tadbirlar
Kuz oylarida bog‘-tokzorlar, mevali bog‘larda olib boriladigan ishlarni to‘g‘ri rejalashtirish katta ahamiyat kasb etadi. Mevali daraxtlardan kelgusi yilda yuqori hosil yig‘ib olish uchun noyabr oyida bajariladigan agrotexnik tadbirlar muhim hisoblanadi.
Noyabr oyida bog‘ - tokzorlarda kelgusi yilda mo‘l va sifatli hosil olish uchun quyidagi ishlarni amalga oshirish talab qilinadi: 1. Bog‘ va tokzorlardagi to‘kilgan barglarni yig‘ib olish va daladan tashqariga chiqarib tashlash; 2. Bog‘ va tokzorlarning atrofini 25 - 30 sm chuqurlikda ag‘darish; 3. Mevali daraxtlarning kasallangan novdalarini kesib tashlash; 4. Qurib qolgan, singan shohlarni qirqib olib tashlash; 5. Bog‘ qator oralarini ag‘darib, haydash ishlarini amalga oshirish; 6. Ob-havo sharoitiga qarab, yog‘ingarchilik bo‘lmagan kunlarida daraxtlarning barglari 70-80 % to‘kilgan bog‘larni monilioz, parsha va boshqa kasalliklarga qarshi Fitalovin+Farmoed (10 L suvga 20 G + 5 G) yoki Karbomidning 6 yoki bordo suyuqligining 3 foizli eritmasi bilan jiqqa ho‘l qilib yuvish; 7. Noyabr-Dekabr oylarida daraxtlarga yaxob suvi berish.
Shu bilan bar qatorda bog‘larda, mevali daraxtlarni birinchi galda o‘rik, shaftoli, olxo‘ri, gilos, yirik mevali olcha daraxtlarining tana va ona shohlarini oqlash talab etiladi. Bunda 10 L suvga 2 kg. tuproq, 1,5 kg ohak hamda mol shatmog‘i qo‘shib aralashma tayyorlanib oqlansa, oqlangan joy tez yuvilib ketmasligini tajribali fermerlarimiz juda yaxshi bilishadi.
Shuningdek, mutaxassislarni taʼkidlashicha bog‘larni shudgor qilishdan oldin hosilli bog‘larga har 2-3 yilda bir marotaba gektariga 20-40 tonna organik o‘g‘it (go‘ng), har yili mineral o‘g‘itlardan sof holda fosfor 150-180 kg, kaliy 50-60 kg solinib, bog‘lar 35-40 sm, tokzor qator oralari esa 25-35 sm chuqurlikda shudgor qilinishi kerak. Shunda bog‘ va tokzorlardan yuqori sifatli hosil olish mumkin. Bo‘z tuproqlardagi bog‘ va tokzorlarga har yili sof holda 60-90 kg fosfor va 60 kg kaliy solinishini maqsadga muvofiq bo‘lib, bu orqali bog‘ va tokzorlarning hosildorligi hamda turli kasalliklarga va sovuqqa chidamliligini oshirishini keltirib o‘tishgan.
Bugungi kunda tuman hudularidagi mavjud bog‘ hamda tokzorlarda agrotexnik tadbirlar olib borilmoqda. Bunda O‘simliklar karantini va himoyasi Karmana tuman bo‘limi fitosanitar nazorati davlat inspektrlar ham o‘zlariga biriktirilgan hududlarda nazorat ishlarini olib borib hozirda amalga oshirilishi zarur bo‘lgan agrotexnik tadbirlar doirasida o‘zlarining tegishli tavsiyalarini berib bormoqdalar.
O‘simliklar karantini va himoyasi Karmana tumani bo‘limi
fitosanitar nazorati davlat inspektorlari Vaxobjon Odilov,
Murodulla Xidirov, Xumoyunbek Yorqulov.
- Подробности
- Категория: Qishloq xo'jaligi
- Просмотров: 32
MEVALI BOG‘ VA TOKZORLARDA TUTQICH BELBOG‘LAR O‘RNATILMOQDA
Respublikamizning geografik o‘rni va tuproq-iqlim sharoitlari dehqonchilikning barcha turlarini rivojlantirish uchun juda qulay hisoblanadi. Serquyosh tabiatimiz sug‘oriladigan dehqonchilikni rivojlantirish uchun keng imkoniyatlarga ega.
Ammo, bunday iqlim sharoiti qishloq xo‘jalik ekinlariga zarar yetkazadigan har xil hasharotlarning ko‘payishiga ham sabab bo‘ladi. O‘rta Osiyoda shu jumladan tumanimiz hududlarida ham deyarli barcha zararkunandalar tez rivojlanib yiliga shimoliy mintaqalarga nisbatan bir necha marta ko‘p bo‘g‘in beradi. Bu esa o‘simliklarni himoya qilish uchun zararkunandalar biologiyasini , uni o‘simlik va muhit bilan uzviy bog‘lanishini chuqur o‘rganib, eng samarali kurash chora va vositalarni qo‘llashni taqozo etadi.
Hozirgi vaqtda, kuzgi va kechki olma, nok va behi bog‘laridagi daraxtlarga tutqich belbog‘larni bog‘lash ishlarini amalga oshirish zarur tadbirlardan biri hisoblanadi. Maʼlum muddatdan so‘ng, ularni daraxtlardan yechib olib, belbog‘dagi zararkunandalarni qaynoq suvga solib olma qurti va boshqa zararkunandalarni nobud qilish, yoqib yoki ko‘mib yo‘qotish maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Mamlakatimizning barcha hududlarida bo‘lgani singari Karmana tumani O‘simliklar karantini va himoyasi bo‘limi xodimlari tomonidan ushbu agrotexnik tadbirlar o‘tkazilmoqda. Tumandagi mavjud 649 gektar maydondagi bog‘larda zararkunanda va hasharotlarga qarshi tutqich belbog‘lar o‘rnatilmoqda. Joylarda targ‘ibot-tashviqot va nazorat ishlari amalga oshirilib bugungi kunda bog‘larda amalga oshirilishi zarar bo‘lgan agrotexnik tadbirlar doirasida o‘zlarining tegishli tavsiya hamda tushunchalarini berib bormoqdalar..
– Bu kabi belbog‘lar kelgusi yil mo‘l hosildorlik garovi hisoblanadi Birgina tuzoqli belbog‘larni olib qaraydigan bo‘lsak, daraxtlardan erga tuxum qo‘yish uchun va keyin daraxtlarga chiqish uchun harakatlanayotgan qurt – qumursqalarni tutish va yo‘q qilish maqsadida qo‘llaniladi.
O‘simliklar karantini va himoyasi Karmana tumani bo‘limi
fitosanitar nazorati davlat inspektorlari Mustafo Nazarov,
Furqat Raxmatov, Rasul Ochilov.
- Подробности
- Категория: Qishloq xo'jaligi
- Просмотров: 24
Кўкат ўсимликлари касалликлари ва уларга қарши кураш чоралари
Кўкат ўсимликлари ун шудринг, илдиз чириш, фузариоз, доғланиш, қора чириш (альтернариоз) ва занг касалликларига учрайди.
Ун шудринг- билан зарарланган экин барглари, барг бандлари, поясида ва туп гулларида оқ ғубор пайдо бўлади, кейинроқ ғубор остида қора нуқталар ривожланади. Ўсимликларнинг зарарланган қисмлари қаттиқ ва уваланадиган бўлиб қолади.
Қора чириш (альтернариоз)-кўкатларнинг бу касаллиги дунёнинг барча мамлакатларида, шу жумладан, Ўзбекистонда ҳам тарқалган. Ушбу касаллик кўпгина қишлоқ хўжалик экинларини зарарлайди, шу жумладан, шивит, кашнич, селдрей, петрушка ва ёввойи ҳолда ўсувчи соябондошлар оиласига мансуб экинларни зарарлайди.
Кураш чоралари: Соябондошлар оиласига мансуб бўлган кўкат ўсимликлари касалликларига қарши курашда, уларда чириш тарқалишига йўл қўймаслик ва далаларда касалликларни олиш лозим.
Улардан асосийлар: Алмашлаб экишни тўғри қўллаш, кўкатларни енгил тупроқли сув ўтказувчанлиги яхши ерларга экиш керак.
Кўкатларнинг ўтмишдошлари остига гўнг, суперфосфат ва калийли ўғитларни бериш, уруғларни экишдан олдин фунгицид билан дорилаб бризент остида 2 соат давомида димиқтириш керак. Ўсув даврида ҳар хил доғланишлар ва занг касаллигига қарши 1-2 марта фунгицид, яъни 1% ли бордо суюқлиги, 90% ли мис оксихлориднинг 0,3% ли суспензиясини пуркаш лозим.
Кўкат касалликларига қарши Ўзбекистонда рухсат этилган самарали фунгицидлар қаторига, Алто супер 33% {'} (0.3l/ga). Бампер 25% {'} (0.5l/ga), Консул 12,5% sus.k (0.5-075l/ga), Крест 25% {'}
(0.3-0.5l/ga) ва бошқалар киради.
Навоий вилояти ЎКЧМ инспекторлари:
Мардонов Сирожиддин
Барноева Зарифа
Мўминова Моҳичеҳра
- Подробности
- Категория: Qishloq xo'jaligi
- Просмотров: 24
СУВНИ АСРАНГ, ТЕЖАНГ ВА ЮҚОРИ ДАРОМАДГА ЭГА БЎЛИНГ
Ўзбекистон фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари кенгаши Раёсатининг
М У Р О Ж А А Т И
Ҳурматли фермер ва деҳқонлар, сувни тежанг ва қадрланг!
Бугунги кунда ҳаётимизнинг барча жабҳаларида сувни тежаш, ундан мақсадли, самарали ва оқилона фойдаланиш, исроф бўлишига барҳам бериш орқали биз келгуси авлодларимиз олдидаги энг олий бурчимизни ҳам бажарган бўламиз.
Маълумки, жорий йилнинг 7 ноябрь куни Ўзбекистон Республикаси Президенти бошчилигида “Қишлоқ хўжалигида сув ва энергия ресурсларидан оқилона фойдаланиш ва йўқотишларни камайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ўтказилган йиғилишда 2025 йил сув хўжалигида “Насослар самарадорлигини ошириш йили” деб эълон қилинди.
Таъкидлаш жоизки, 2017 йилда 2 миллион гектар ерни суғориш учун
8,3 миллиард киловатт электр энергияси сарфланган бўлса, жорий йилда
2,5 миллион гектар ерни суғоришга 1 минг 600 дан зиёд насос станциялари учун 6,8 миллиард киловатт электр энергияси сарфланган.
Келгуси йилда эса, давлат хусусий шериклик асосида тежамкор насос ва қуёш панелларини ўрнатиб, 20 фоиз электрни тежамкорликка эришиш мумкин.
Шиддат билан ривожланаётган ҳозирги даврда сув хўжалиги соҳасида кескин ўзгариш қилишнинг бирдан-бир йўли – рақамлаштириш экани аёнлашиб бормоқда. Шу боис сув хўжалигини рақамлаштириш маркази ташкил этилиб, сув истеъмоли ва уни ҳисобини юритишнинг ягона ахборот тизими ишга туширилади. Бу эса “онлайн” назорат ва “ақлли сув” қурилмасидан олинадиган маълумотларни жамлаб, таҳлил қилишда қўл келади.
Мамлакатимизда сувдан оқилона фойдаланиш борасида йиллар давомида олиб борилаётган изчил ислоҳотлар ўз самарасини бермоқда. Мисол учун, ўтган йили 2 миллион гектарда сув тежовчи технологиялар жорий қилингани натижасида 2 миллиард метр куб сув тежалди.
Қорақалпоғистон Республикасида жорий этилган фермерларга лазерли қурилмага эга ер текислагич агрегатлар билан текисланган ҳар бир гектар экин майдонига сарфланган ёнилғи-мойлаш материаллари харажатларининг
100 фоизини қоплаш мақсадида, 1 миллион сўмдан субсидия бериш тизими Хоразм вилоятига ҳам жорий этилади.
Пахта ва ғалла майдонларига ўрнатилган сув тежовчи ускуналар учун бир йиллик имтиёзли давр билан 5 йил муддатга ҳар бир гектарга 25 миллион сўмгача имтиёзли кредит ажратилиши кўзда тутилган.
Томчилатиб суғориш тизими ўрнатилганда ҳар гектар сабзавот, картошка, узум, озуқабоп, мойли, дуккакли экинлар ва доривор ўсимликлар учун гектарига 8 миллион сўмдан, мевали экинларга 6 миллион сўм ва полиз экинларига 1,3 миллион сўм субсидия берилади.
Сувни тежайдиган суғориш технологияларини жорий этган фермер хўжаликларига субсидия ажратилади ва шу экин ерлари беш йил муддатга ер солиғидан озод қилинган ва сув ҳисоблагич ўрнатилганда сув солиғидан
30 фоиз имтиёз берилади.
Келгуси йилда ҳам ушбу мақсадлар учун 700 миллиард сўм субсидия,
2,5 триллион сўм кредит ажратилади.
Бу имкониятлар фермер ва деҳқонларимизни янада руҳлантиради, кучига куч, ғайратига ғайрат қўшади.
Сувни ҳар ким ўзи ва келажак авлод учун тежаши зарур!
Хабарингиз бор, мамлакатимизда қишлоқ хўжалигига сарфланадиган
91 фоизи сув ресурсларининг бешдан бир қисми юртимизда, қолгани эса қўшни давлатлар ҳудудида шаклланади. Бу ҳам бизни ҳушёрликка чорлаши керак!
Шу боис, баҳор ва куздаги сел сувларини йиғадиган омборлар ташкил этиш ва уларда тўпланган сув захираларидан унумли фойдаланиш талаб этилмоқда. Мисол учун, Қўшработ туманининг “Хонназор”, “Чорлоқ”, “Қўрғон”, “Шовона” ва “Қийқим” маҳаллаларидан ўтган сойдан йилига
36 миллион куб метр сувни йиғиш имкониятидан фойдаланиб, кичик сув омбори қурилса, 2,5 минг гектар ерни ўзлаштириш ва интенсив сабзавотчилик учун аҳолига бериб, 4 минг нафар фуқарони иш билан таъминлаш орқали 600 та оилани камбағалликдан чиқариш мумкин.
Бундай сел сув омборларини Қашқадарё, Наманган, Сурхондарё, Тошкент вилояти ва Фарғонадаги яна 9 та туманда барпо қилиб, 50 минг гектарда сув таъминотини яхшилаш имконияти мавжуд.
Азиз миришкорлар!
Глобал иқлим ўзгаришлари, минтақамизда ёғингарчилик миқдорининг йилдан-йилга камайиши сув ресурсларига ҳам таъсирини кўрсатмоқда. Қолаверса, соҳа мутахассисларининг ҳисоб-китобларига кўра, 2040 йилга бориб Марказий Осиё давлатларининг айрим ҳудудларида сув ресурсларига бўлган эҳтиёж уч баробарга ошиши мумкин.
Сув ресурсларидан оқилона фойдаланишнинг яна бир воситаси ирригация тармоқларини қуриш, реконструкция қилиш, таъмирлаш, ишчи ҳолатини сақлаш, 18 минг км магистрал ва 94 минг км ички каналларни бетонлаштириш орқали сув тежамкорлигига эришишдир.
Мамлакатимизда сўнги йилларда сув тежовчи технологияларни қўллаётганларнинг сони йилдан-йилга ортмоқда. Айниқса, ерни лазерли ускунасида текислаш, томчилатиб, ёмғирлатиб, дискрет усулида суғориш оммалашмоқда.
Тажрибали деҳқонлар яхши биладики, томчилатиб суғориш далага эмас, ўсимликка сув бериш дегани. Анъанавий суғоришда ўғит сувга оқиб, зовурларда қамишни кўпайтираётган бўлса, томчилатиб суғоришда ўғит айнан экинларга бир хил етказиб берилиши ҳисобига ҳосилдорлик ошмоқда.
Сиз ҳам илғорлар ва тежамкорлар сафига қўшилинг, “Сув зар – сувчи заргар” деган мақол бежизга айтилмаган. Қишлоқ хўжалигида заргарона маҳорат билан сувдан унумли фойдаланинг! Тежамкорликнинг замонавий усулларини қўллаб, сув беҳуда сарф бўлишига йўл қўйманг, бу борада бошқаларга намуна бўлинг!
“Отанг мироб бўлса ҳам, ариғингни чуқур қазгин”, деган нақлга амал қилиб, ишни куз-қиш мавсумида ўз ҳудудингизда қуйидаги ишларни амалга оширишингиз зарур:
биринчидан, ерни лазерли текислаш ишларини бажариб, сув тежовчи технологиялардан (томчилаш, ёмғирлаш, дискрет) кенг фойдаланинг!
иккинчидан, сув тежамкорлигига эришиш мақсадида магистрал ва ички каналларни бетонлашда фаол иштирок этинг!
учинчидан, эски насосларнинг ўрнига янги, энергия тежамкор насосларни ўрнатишга шошилинг!
тўртинчидан, қуёш панеллари ўрнатиб, электр энергия учун харажатларни камайтириш орқали юқори иқтисодий самарадорликка эришинг!
бешинчидан, ердан самарали фойдаланиб, юқори ҳосилдорликка эришинг ва даромадингизни оширинг!
Ўзбекистон фермер, деҳқон хўжаликлари ва
томорқа ер эгалари кенгаши раёсати аъзолари
- Подробности
- Категория: Qishloq xo'jaligi
- Просмотров: 22
KUZNING HAR BIR KUNI IMKONIYAT, BU IMKONIYATDAN UNUMLI FOYDALANIB DAROMADNI KO‘PAYTIRING
Karmana tuman fermer, dehqon xo‘jaliklari va tomorqa yer egalari kengashi Rayosati a’zolarining fermerlarga
MUROJAATI
Hurmatlifermerlar!
Tabiatqiyinchiliklarigaqaramasdan,fermervadehqonlarimiz4595gektardanortiqmaydondachigitqadab,mashaqqatlimehnatlarevazigamo‘lhosilyetishtirdi.
Barchamizyaxshitushunamizki,shukunlardakuzatilayotganiqlimo‘zgarishlari,bahorniseryog‘invasalqinligi,kuzdahavoharoratinikeskintushibketishikabiko‘plabsinovvaqiyinchiliklargaqaramasdan,qishloqxo‘jaligiekinlari,xususanpaxtadanmo‘lhosilyetishtirish–chinakamjasoratvamatonatnamunasidir.
XalqimizSizdekmirishkordehqonvafermerlar,mohirsuvchi
vairrigatorlar,o‘zishininghaqiqiyustasibo‘lganmexanizator
vaagronomlar,jonkuyarolimvatadqiqotchilar,klasterxodimlaritimsolidaanashundayfidoyiinsonlarniko‘radivael-yurtdasturxoninito‘kinqilishyo‘lidagisharaflivaolijanobmehnatingizniyuksakqadrlaydi.
Azizfermerlar!
Qishloqxo‘jaligisohasidaolibborilayotganislohotlarsamarasidaSizlargaqatorimtiyozlarberildi,moddiymanfaatdorligingiznioshirishuchunimkoniyatlaryaratilmoqda.
Prezidentimizning2023yil12dekabrdaqabulqilinganPF-205-sonli“Qishloqxo‘jaligidaerkinbozormunosabatlariniyanadarivojlantirishningqo‘shimchachora-tadbirlarito‘g‘risida”giFarmonigako‘ra,fermerxo‘jaliklarvaklasterlaro‘rtasidapaxtaxomashyosiniyetkazibberishbo‘yichafyuchersshartnomalaribirjasavdolariorqalituziladiganbo‘ldi.
2024yildanamalqilishniboshlagananashundayfyuchersshartnomasigako‘ra,yetkazibberilishilozimbo‘lganhajmdanortiqchayetishtirilgan,jumladanklasterbilanfyuchersshartnomasituzmaganholda,o‘zmablag‘larivatijoratkreditlarihisobigayetishtirilganpaxtaxomashyosiniyetishtiruvchilarbirjaorqalitadbirkorliksubyektlarigasotadiyoki(va)qaytaishlashgaruxsatberildi.
Fyuchersshartnomasidako‘rsatilganmiqdordanortiqchayetishtirganpaxtaxomashyosinifyuchersshartnomasituzganklastergato‘g‘ridanto‘g‘risotishingiz,qaytaishlashdanolinganpaxtatolasivaikkilamchimahsulotlar(chigit,lintvao‘likpaxta)nibirjaorqalixaridorgayetkazibberishimkoniyatiyaratilganedi.
O‘zbekistonRespublikasiPrezidentining2024yil22iyuldaqabulqilingan“Paxtachiliksohasikorxonalariningiqtisodiy-moliyaviyholatiniyaxshilashgaoidchora-tadbirlarto‘g‘risida”giFarmoniesaagrartarmoqdafaoliyatyuritayotganlaruchunyangidavrniboshlabberdi.Ungako‘ra,fermerlargayetishtirganpaxtahosiliniklasterlarhamdapaxtaxomashyosiniqaytaishlashvaipkalavaishlabchiqarishzanjirigaegato‘qimachilikkorxonalarigasotishgaruxsatberildi.
Endiyurtimizningbarchahududlaridapaxtachilikyo‘nalishidagifermerxo‘jaliklariixtiyoriykooperatsiyalartashkiletishmumkin.Shuningdek,qarzdorbo‘lganfermerxo‘jaliklarivaklasterlaro‘rtasidatuziladigansolishtirishdalolatnomalarihamdasudqarorlariasosidaundirilganmablag‘larklasterlarningQishloqxo‘jaliginidavlattomonidanqo‘llab-quvvatlashjamg‘armasioldidagiqarzdorliginiqoplashgayo‘naltirishvazifasibelgilandi.
Qadrlifermerlar!
Aynikunlardasizyetishtirganvayig‘ib-teribolayotganpaxtahosilihisobidanpaxta-to‘qimachilikklasterlaribilano‘zaroqarzdorliklarbo‘yichasolishtirmadalolatnomarasmiyshlashtirib,fermerningklasteroldidagi,jumladanklasterningfermeroldidagimavjudqarzdorliklarinibartarafetishimkoniyatipaydobo‘ldi.
Karmanatumanfermer,dehqonxo‘jaliklarivatomorqayeregalarikengashibuboradasizningmanfaatingiznihimoyaqilish,haqdorligingizniundirishbo‘yichabarchazarurchoralarniko‘radi.
Shubilanbirga,paxtahosilinines-nobudqilmasdanyig‘ib-terib,olinganmo‘lhosilhisobidanfermerxo‘jaliklariningklasterlaroldidagiqarzdorliginiso‘ndirishingizhamo‘zaromunosabatlardaijobiyta’sirko‘rsatishiniyanabirborta’kidlaymiz.